سرمقاله
شترمرغ پرنده اي چند منظوره بوده و با هدف توليد سه محصول اصلي يعني گوشت، پوست و پر پرورش داده مي‌شود كه در اين ميان پوست شترمرغ مي‌تواند بيشترين سود دهي را براي پرورش دهنده فراهم نمايد.
درآفريقاي جنوبي، 60 درصد سود حاصله از پرورش شترمرغ مرتبط با پوست اين حيوان است. اين در حالي است كه در كشور ما پرورش شترمرغ بر پايه توليد گوشت حركت خود را آغاز كرده كه همين عامل سبب عدم توجه پرورش دهندگان به كيفيت پوست توليدي شده است. كيفيت پايين پوست مي‌تواند سهم ايران را در صادرات پوست شترمرغ به عنوان يكي از كشورهاي فعال اين صنعت در بازهاي جهاني كاهش دهد.
آفريقاي جنوبي در شرايط سيستم پرورش باز باهدف توليد پوست با كيفيت، پرنده را تاسن 14 ماهگي پرورش مي دهند در صورتي كه در ايران سن پروار تنها با هدف توليد گوشت حتي تا 7 ماه كاهش يافته كه اين دليلي بر حذف پوست از بخش درآمدزائي مزرعه‌دار است كه مي‌تواند سوددهي پرواربندي را تعريف كند. گذشته از اين موضوع عدم تغذيه مناسب، عدم رعايت خط برش‌ها در زمان پوست‌كني، پركني نامناسب بعد از كشتار، شرايط نگهداري نامناسب پوست، عدم تجربه كافي در پوست‌كني شترمرغ كشتار شده باعث مي‌شود تا در كنار سن پائين پرواربندي و تغذيه نامناسب جايي براي فعاليت بر روي پوست شترمرغ در بازارهاي جهاني باقي نماند.
پرورش در سيستم باز كه در آفريقاي جنوبي معمول مي‌باشد نمي‌تواند در ايران به عنوان الگو در نظر گرفته شود. در ايران شترمرغ در سيستم نيمه باز پرورش داده مي‌شود و در اين سيستم، سن پروار در شرايط تغذيه‌اي مناسب بايد حدود 9 ماه در نظر گرفته شود تا بلوغ پوست و كيفيت آن به طور نسبي نيز رعايت شود.
بديهي است خريداران پوست، كيفيت پوست توليدي را در نظر گرفته و از بابت آن پول پرداخت مي‌نمايند كه لازم است پرواربندان به اين موضوع توجه داشته و در برنامه پرواربندي خود مد نظر قرار دهند.
پرورش جوجه شترمرغ در سنین اولیه ( تولد تا 3 ماهگی )
(بخش دوم)
انتقال به سالن پرورش
مشخصات سالن پرورش جوجه(تولد تا 1 ماهگی)
در مزارع توام (گله مولد به همراه پرواربندی) نیاز است سالن پرورش جوجه تا یک ماهگی از سالن پرورش جوجه ازسن یک تا 3 ماهگی جدا باشد. در اینصورت امکان کنترل و پیشگیری بیماری‌ها و نیز ایجاد شرایط گرمایش، تهویه و ... برای جوجه‌ها بهتر فراهم میگردد. در مزارع پرورشي پرواربندی یک سالن برای پرورش جوجه از تولد تا سن 3 ماهگی کافی است. چون در این مراکز فقط یک یا چند گروه جوجه وارد سالن شده و نگهداری می‌شوند ولی در مزارع پرورشي توام (مولد به همراه گله پرواري) هفتگی این کار صورت می‌پذیرد.
سالن پرورش (تولد تا 1 ماهگی)
اندازه هر پن در این سالن پرورش حدودا 2 در 4 کافی است و فضای نگهداری برای 30 قطعه جوجه فراهم میگردد. توجه داشته باشید یک مترمربع فضا برای پرورش 4 قطعه جوجه کافی است و اگر قصد دارید پن‌ها را بزرگ‌تر در نظر بگیرید ابعاد را طوری انتخاب نمائید که فضا برای پرورش حداکثر50 قطعه جوجه شترمرغ با رعایت حداکثر 4 جوجه در هر مترمربع فراهم گردد. بیشتر از 50 قطعه جوجه در هر پن توصیه نمی‌گردد. هرچه تعداد جوجه‌ها در پن کمتر باشد امکان کنترل جوجه‌ها و شناسایی مشکلات بهتر فراهم میگردد و خطر گسترش بیماری‌ها نیز کمتر است. در مناطق سردسیر توصیه می‌شود فضای انتخابی برای هر پرنده کمی بیشتر در نظر گرفته شود، زیرا ممکن است بدلیل شرایط جوی، جوجه‌ها اجباراً مدت زمان بیشتری را در سالن سپری نمایند و شرایط برای انتقال جوجه‌ها در روز به گردشگاه (فضای آزاد) فراهم نگردد. در این مناطق بهتر است پن‌ها از طول بیشتری نسبت به عرض برخوردار باشند تا شرایط برای دویدن و گردش جوجه‌ها فراهم گردد.
کف سالن بتن انتخاب شود تا شرایط برای ضدعفونی و شعله گرفتن فراهم شود. ارتفاع جداکننده هر پن کوتاه و حداکثر 30 سانتی‌متر کافی است. این امر برای گردش و تهویه هوا بسیار حائز اهمیت بوده و برای جوجه نیز آرامش بیشتری را فراهم می‌نماید (خود را در حبس احساس نمی‌کند). از طرفی از نظر صرف هزینه نیز کمتر است. در یک طرف سالن، راهرو به عرض 5/1 تا 2 متر در نظر گرفته شود تا امکان دسترسی به هر پن بطور مجزا فراهم گردد. در انتهای سالن یک اتاق برای نگهداری خوراک و یک اتاق نیز برای نگهداری تجهیزات در نظر بگیرید. حوضچه ضدعفونی در مدخل ورودی درب سالن فراموش نشود. سالن پرورش جوجه باید نورطبیعی کافی داشته باشد. پنجره‌ها برای تهویه طبیعی در ارتفاع یک متری قرار گیرند. حتماً برای پنجره‌ها توری مناسب به‌منظور جلوگیری از ورود حشرات در نظر گرفته شود. پنجره‌ها در دو طرف سالن قرار گیرند. بسته به ابعاد سالن در انتهای سالن یک یا دو فن تهویه (محاسبه شده بر اساس طول و عرض سالن و نیز تراکم حداکثر جوجه در سالن) با قدرت مناسب قرار گیرد. ارتفاع فن‌های تهویه از کف سالن یک متر در نظر گرفته شود. در صورت لزوم، در روز و یا شب‌های گرم تابستان می‌توانید پنجره ها را باز نموده و فن‌ها را روشن نمائید تا اکسیژن و هوای تازه در اختیار جوجه‌ها قرار گیرد. در مناطق گرم یا در ماه‌های گرم تابستان می‌توانید جوجه‌ها را در ساعات گرم روز به داخل منتقل نموده و با نصب چند کولر آبی در عرض (در انتهای مخالف فن‌های تهویه) سالن را خنک نموده و از استرس گرمایی جوجه‌ها بکاهید. جوجه‌ها در استرس گرمایی کم اشتها شده و از رشد کمتری برخوردارند و شرایط برای بروز بیماری‌ها نیز فراهم میگردد. روش دیگر استفاده از سیستم کولینگ پد برای خنک کردن سالن است كه در مرغداري‌ها استفاده مي‌شود. بدین صورت که در یک انتهای سالن و در دوطرف، اتاقک‌های کوچک با دیوارهای آجری يا سیمانی با در نظر گرفتن سوراخ‌های متعدد برای ورود هوا احداث نموده و درون اتاقک یک دیواره با استفاده از پوشال ایجاد مي نمايند. بوسيله پمپ آب پوشال‌ها خیس شده و با روشن نمودن فن‌های انتهای سالن و بستن سایر پنجره‌ها، مي‌توانيد محیطی خنک و مناسب را برای جوجه‌ها فراهم نمائید. این سیستم در مرغداری‌ها در کاهش استرس گرمایی بسیار موثر است. اجراي اين سيستم هرچند در ابتدا برای شما هزینه‌ای را در بر دارد ولی قطعاً در کوتاه مدت هزینه صورت گرفته جبران خواهد شد. همچنین می‌توانید طول سالن (بیرون سالن) را با حصیر یا برزنت مجهز نمائید و برای کاهش نفوذ گرما و اشعه خورشید از شیشه‌ها و پنجره‌ها در فصل تابستان از آن استفاده نمائید. در زمستان نیز برای جلوگیری از نفوذ سرما در شب بسيار موثر است.
نمونه سیستم کولینگ پد برای سرد کردن سالن در تابستان در مرغداری‌ها
استفاده از رادیاتور (آبگرم) بعنوان مادر مصنوعی سالن پرورش جوجه از تولد تا یک‌ماهگی
سیستم گرمایش از کف برای سالن پرورش جوجه (تولد تا 1 ماهگی) بخصوص برای فصول سرد سال ضروری است. فقط داخل پن‌ها به این سیستم مجهز شود و حتی برای صرفه جوئی در هزینه‌ها می‌توانید قسمتی از پن را به این امر اختصاص دهید. سیستم گرمایش از کف محیطی مطلوب را برای جوجه‌ها فراهم نموده و مانع از سرد شدن ناحیه شکمی جوجه میگردد. سرد شدن ناحیه شکم جوجه باعث تاخیر در جذب کیسه زرده، اختلال در سیستم گوارشی و سلب آرامش جوجه میگردد. توجه داشته باشید که سیستم گرمایش از کف نباید بعنوان منبع حرارتی برای گرم کردن سالن در نظر گرفته شود. دیده شده که از این سیستم با هدف گرم نمودن سالن استفاده شده، کف سالن بیش از حد گرم شده و در نتیجه جوجه‌ها بیش از حد احساس گرما نموده که در این صورت جوجه دهیدراته شده و آرامش خود را از دست می‌دهد و از خوردن آب و خوراك دست می‌کشد. بتن کف فقط باید سرد نباشد و وقتی با دست کف سالن را لمس می‌کنید احساس سرما ننمائید. لذا نباید گرم و داغ باشد. بنابراین علاوه بر گرمایش از کف، باید منبع حرارتی مطمئن (هیتر یا فن جت) برای گرم نمودن سالن نیز در نظر بگیرید.
اگر امکان استفاده از سیستم گرمايش از کف برای شما میسر نیست، باید یک مانع بین بتن و شکم جوجه بعنوان عایق در نظر بگیرید. از حصیر پلاستیکی، خاک تمیز معمولی، كود گاوي كاملا خشك (با احتیاط و رعایت شرایط بهداشتی) که بر روی آن حصیر پلاستیکی قرار داده شده می‌توانید استفاده نمائید. می‌توانید یک خوابگاه در یک قسمت سالن در نظر گرفته و در هنگام شب جوجه‌ها را برای استراحت به داخل آن منتقل نمائید. کف خوابگاه با چوب یا کاه (قطعات بلند کاه) یا حصیر آهنی از بتن فاصله گرفته و بر روی آن حصیر پلاستیکی و یا موکت (بدون کرک و مو) و یا هر کف‌پوش مناسب دیگری قرار دهید. در بالای سر جوجه‌ها نیز لامپ حرارتی قرار گیرد. لامپ‌های حرارتی در هر پن، بسته به تعداد جوجه، یک یا چند عدد لازم است. برای هر لامپ حرارتی حدود 12 جوجه (با در نظر گرفتن سن) کافی است. برای کاهش نفوذ گرما و سرما توصیه می‌شود دیوارهای اصلی و سقف عایق‌بندی شوند. در صورت استفاده از مادر مصنوعی(لامپ حرارتی، بخاری، رادیاتور با آب گرم و ...) دمای سالن پرورش جوجه در حدود 25 درجه سانتیگراد نگهداری شود. ارتفاع مادر مصنوعی باید طوری تنظیم شود که در ارتفاع قد جوجه‌ها حدود 30 درجه سانتیگراد حرارت مهیا نماید. اگر مادر مصنوعی بیش از حد پایین باشد جوجه‌ها پراکنده شده و از منبع حرارتی فاصله می‌گیرند و اگر بیش از اندازه بالا باشد جوجه‌ها بر روی هم انباشته شده و امکان خفگی آنان وجود دارد.
آمادگی سالن پروش جوجه قبل از شروع جوجه کشی و هچ
در آغاز فصل و قبل از انتقال جوجه به سالن پرورش جوجه باید سالن کاملاً شسته، شعله داده و ضدعفونی شود. کلیه تجهیزات، آبخوری‌ها و دانخوری‌ها نیز باید شسته و ضدعفونی شوند. سپس وسایل گرمایش روشن شده و به‌مدت حداقل 12 تا 24 ساعت (بسته به دمای محیط) سالن گرم شود. از آنجائی‌که شروع تولید جوجه در اواخر زمستان و یا اوایل بهار می‌باشد، لذا تامین وسایل گرمایش و مادر مصنوعی ضروری است و در این خصوص غفلت ننمائید. جوجه‌ها بترتیب در پن‌ها قرار گرفته، بطوری‌که از سمتی که فن‌های تهویه سالن (انتهای سالن) قرار دارند پن‌ها پر شده و به سمت دیگر سالن ادامه یابد. در این صورت و با افزایش سن جوجه‌ها، جوجه‌های جدید الورود در محلی قرار خواهند گرفت که آلودگی کمتری وجود داشته و هوای سالم و تمیز، ابتدا در اختیار آنان قرار خواهد گرفت و سپس جوجه‌های سنین بالاتر از آن استفاده نموده و نهایتاً هوای کثیف توسط فن‌ها کشیده شده و از سالن خارج میگردد. بدیهی است که با پر شدن ظرفیت سالن، جوجه‌های جدید الورود به پن‌های ابتدای سالن اضافه شده و جوجه‌های مسن‌تر به سمت انتهای سالن، جایی که فن‌های تهویه قرار دارد بتدریج منتقل می‌شوند.
جوجه‌ها بايد از روز اول به آب و غذا دسترسی داشته باشند. معمولاً چند روز طول می‌کشد تا جوجه به غذ ا و آب خوردن عادت کند. در این مدت از ذخایر کیسه زرده که حدوداً برای یک هفته کافی است استفاده می‌نماید. عدم تغذیه جوجه‌ها با هدف جذب سریع‌تر کیسه زرده کاملاً اشتباه و مردود می‌باشد و موجب میگردد سیستم ایمنی جوجه‌ها تضعیف شده و مقاومت آنان را در مقابل بیماری‌ها کاهش می‌دهد. بنابراین بلافاصله پس از انتقال جوجه‌ها به سالن پرورش بايد آب و خوراك در اختیار آنان قرار گیرد.
دانخوری و آبخوری به تعداد کافی در اختیار جوجه‌ها قرار گرفته و در مناطق مختلف پن قرار گیرند. از دانخوری بشقابی پلاستیکی مخصوص مرغ می‌توانید استفاده نمائید. دان تازه هر چند ساعت یک‌بار در اختیار جوجه‌ها قرار گیرد. دانخوری‌ها را طوری پر نمائید که پس از 2 تا 3 ساعت خالی شده و سپس دان جدید به دانخوری‌ها اضافه گردد. دان باقیمانده در دانخوری‌ها را دور ریخته و یا از آن در تغذیه پرندگان پرواری استفاده نمائید. بنابراین هرگز دان جدید به دان قدیمی اضافه نگردد بلکه دانخوری را کاملاً خالی و تمیز نموده و سپس دان جدید را جایگزین نمائید. دان تازه بو و عطر بیشتری داشته و جوجه‌ها را به غذا خوردن ترغیب می‌نماید. از طرفی انباشته شدن دان قدیمی در دانخوری‌ها و عدم جایگزینی کامل با دان جدید، امکان آلودگی و کپک زدگی دان را افزایش داده و زمینه ساز شیوع بیماری در جوجه‌ها میگردد. ضمناً به کارگر خود آموزش دهید که درب کیسه دانخوری را همیشه بسته نگه دارد تا امکان آلودگی دان در اثر تماس با محیط کمتر شده و از طرفی دان مصرفی عطر، بو و رطوبت خود را حفظ نماید. توجه به همین نکات ساده، موفقیت شما را در امر پرورش جوجه افزایش خواهد داد.
جوجه‌ها در شب نیاز به تغذیه ندارند و باید استراحت نمایند. لذا بهنگام شب و پس از تاریک شدن هوا، دانخوری و آبخوری‌ها جمع آوری، شسته و ضدعفونی می‌شوند. هرروز باید این‌کار صورت پذیرد. بهنگام شب نور سالن را کاهش دهید و یا می‌توانید فقط از روشنایی لامپ‌های حرارتی که بعنوان مادر مصنوعی بکار می‌روند استفاده نمائید. آرامش جوجه‌ها در شب و استراحت کافی، قوای آنان را برای فعالیت در روز بعد تجدید می‌نماید. این آرامش با سکوت، گرمایش ملایم کف و یا عایق‌بندی بستر، دمای مطلوب سالن و مادرهای مصنوعی، تهویه مناسب سالن و تراکم مناسب جوجه‌ها در هر پن فراهم میگردد.
فردای آن روز و به محض روشن شدن هوا، آب و غذا در اختیار جوجه‌ها قرار می‌گیرد. اين نكته را به خاطر داشته باشيد كه جوجه‌ها به کارگر عادت می‌کنند، لذا از تعویض متوالی کارگر خودداری نموده و یک نفر را مسئول پرورش جوجه‌ها انتخاب نمائید. کارگر همیشه با روپوش تمیز و یک‌رنگ به جوجه‌ها رسیدگی نماید. در اینصورت جوجه‌ها با دیدن او احساس آرامش می‌کنند و او را بعنوان والد خود می‌شناسند. پس از تغذیه کافی و در صورت مساعد بودن دما و شرایط محیطی، می‌توانید جوجه‌ها را برای استفاده از نور آفتاب و هوای تازه به گردشگاه هدایت نمائید. گردشگاه باید حتما سایبان داشته باشد و بهتر است آب و دان در زیر سایبان قرار گیرد. پس از انتقال جوجه‌ها به گردشگاه، کارگر می‌تواند با بستن درب‌های خروجی از این فرصت برای تمیز نمودن سالن استفاده نماید.
کارهای روزانه کارگر پس از خروج جوجه‌ها از سالن شامل:
- برداشتن حصیرهای پلاستیکی (در صورت استفاده) و یا هر پوشش دیگری و انتقال آنان به خارج از سالن برای شستشو و ضدعفونی
- براداشتن فضولات با کاردک از بستر پن‌ها و خارج نمودن فضولات از سالن و دور از فضای سالن پرورش. این عمل ضمن کاهش میزان آمونیاک که مشکلات تنفسی را برای جوجه ایجاد می‌نماید، باعث خروج آلودگی و رطوبت از سالن پرورش نیز میگردد.
- جارو نمودن پن‌ها و راهروها و تمیز نمودن دیواره‌های جدا کننده پن‌ها در صورت آلودگی
- شعله‌دهی پن‌ها بمنظور کاهش آلودگی
اجرای روزانه این عملیات باعث کاهش آلودگی و در نتیجه کاهش تلفات میگردد. در صورت شعله‌دهی پن‌ها، نیاز به ضدعفونی با مواد ضدعفونی کننده محلول نمی‌باشد. استفاده از مواد ضدعفونی کننده محلول درآب به دلیل عدم امکان شستشوی روزانه کامل پن‌ها قبل از محلول پاشی، معمولاً کم اثر بوده و از طرفی با ایجاد رطوبت در سالن پرورش، امکان شیوع آلودگی‌های قارچی را افزایش می‌دهد. لذا توصیه میگردد از روش شعله‌دهی استفاده نمائید. ضمناً شعله‌دهی باید به‌درستی صورت پذیرفته و شعله به اندازه کافی حرارت داشته باشد.
پس از اجرای عملیات فوق، حصیرهای پلاستیکی یا پوشش های دیگر مجدداً به پن‌ها انتقال می‌یابند. به‌هنگام ظهر و در صورت گرم بودن هوا، جوجه‌ها می‌توانند چند ساعتی را در داخل سالن سپری نمایند و از وسایل تهویه و خنک کننده، بسته به گرمای محیط، می‌توانید برای کاهش استرس گرمایی جوجه‌ها استفاده نمائید. در صورت مناسب بودن هوای محیط، بهتر است جوجه‌ها تا قبل از تاریک شدن هوا در گردشگاه به سر ببرند. در این صورت سالن پرورش کمتر در معرض آلودگی قرار می‌گیرد.
طول گردشگاه 10 تا 15 متر در نظر بگیرید و کف آن را بتن نمائید. هر روز نیز پس از انتقال جوجه‌ها به داخل سالن پرورش، گردشگاه را جارو نموده و هر هفته یک‌بار ضدعفونی نمائید. ایجاد سایبان در گردشگاه ضروری است.
بدیهی است طراحی‌های فراوانی براساس ظرفیت تولیدی مزرعه، در نظر گرفتن شرایط اقتصادی سرمایه گذار و شرایط آب و هوایی منطقه امکان پذیر است و طرح فوق نمونه‌ای از طرح‌های اصولی برای ایجاد سالن پرورش جوجه می‌باشد.
برآورد قیمت تمام شده جوجه یک‌روزه شترمرغ
یکی از مهمترین عوامل در قیمت تمام شده محصولات شترمرغ و نیز سودآوری حرفه پرواربندی قیمت جوجه یک‌روزه شترمرغ می‌باشد. شاید تا بحال این سئوال برایتان پیش آمده باشد که قیمت تمام شده یک قطعه جوجه شترمرغ چند است؟ چقدر بابت یک جوجه شترمرغ به تولید کننده آن سود پرداخت می‌کنید و در نهایت مزرعه پرورش مولدین با تولید چند قطعه جوجه شترمرغ به سودآوری و پایداری خود می‌تواند ادامه دهد. در این مقاله سعی شده است کلیه عوامل موثر در تولید یک قطعه جوجه شترمرغ در نظر گرفته شده و قیمتی با سود منطقی به خواننده ارائه گردد.
بدیهی است عرضه و تقاضا در قیمت فروش جوجه شترمرغ بسیار موثر بوده و نمی‌توان آن را نادیده پنداشت، لکن خرید جوجه شترمرغ با قصد پرورابندی در صورت عدم کشش بازار در فروش محصولات ممکن است شما را با ضرر و زیان مواجه نماید. در این مواقع معمولا پرورش‌دهندگان پرندگان خود را کشتار ننموده و به امید جبران هزینه‌های خود، شترمرغ را بعنوان پیش‌مولد نگهداری و بفروش می‌رسانند.
در این مقاله قیمت هر قطعه پرنده مولد 5/2 میلیون تومان، ترکیب گله 2 ماده به یک نر و عمر اقتصادی شترمرغ 8 سال در نظر گرفته شده است. تولید جوجه به ازای هر قطعه پرنده ماده 30 قطعه در نظر گرفته شده است که بصورت جوجه یک‌روزه بفروش می‌رسد. در اینصورت با در نظر گرفتن ترکیب فوق (دو به یک) و عمر اقتصادی پرنده، هزینه برای تولید هر قطعه جوجه از بابت سرمایه‌گذاری برای تامین مولدین برابر 156250 ریال می‌باشد.
37500000=(12500000+25000000)
(مجموع قیمت یک پرنده ماده با یک دوم نر)
156250=30/4687500=8/37500000
(قیمت مولدین تقسیم بر 8 سال عمر اقتصادی تقسیم بر سی قطعه جوجه= هزینه تولید یک قطعه جوجه شترمرغ ناشی از سرمایه گذاری برای تامین مولدین)
اگر مصرف خوراک را برای هر پرنده مولد 850 کیلوگرم در سال در نظر بگیریم (که معمولا در جیره های غنی کمتر از این مقدار مصرف میگردد)، هزینه محاسبه شده بابت خوراک باکیفیت برای هر قطعه شترمرغ مادر با احتساب پرنده نر در حدود 14746984 ریال است که با در نظر گرفتن 30 قطعه جوجه به ازای هر شترمرغ ماده، هزینه خوراک برای تولید هرقطعه جوجه شترمرغ برابر 491566 ریال محاسبه شده است.
هزینه کارگری با در نظر گرفتن 7 میلیون ریال حقوق در ماه و محاسبه 14 ماه حقوق (به ازای هر 50 قطعه پرنده ماده 3 کارگر) به ازای هر قطعه جوجه 196000 ریال محاسبه شده است.
کارشناس فنی پاره وقت و دامپزشک پاره وقت با حقوق 5 میلیون ریال در ماه و محاسبه 14 ماه حقوق به ازای هر قطعه جوجه 93333 ریال محاسبه شده است.
هزینه‌های دارو و واکسن به ازای هر قطعه شترمرغ ماده (با احتساب پرنده نر) 750 هزار ریال، که به ازای هرقطعه جوجه شترمرغ 25000 ریال محاسبه شده است.
هزینه آب و برق و تلفن به ازای هر قطعه پرنده ماده یک میلیون ریال در نظر گرفته شده که به به ازای هر قطعه جوجه شترمرغ 33333 ریال محاسبه میگردد.
هزینه سوخت و حمل و نقل به ازای هر قطعه پرنده ماده 500 هزار ریال در نظر گرفته شده که به ازای هر قطعه جوجه 16667 ریال محاسبه میگردد.
هزینه تعمیر و نگهداری تجهیزات و تاسیسات 5 درصد، که برای هر قطعه شترمرغ ماده برابر 536250 ریال برآورد شده و به ازای هر قطعه جوجه شترمرغ 17875 ریال محاسبه میگردد.
هزینه تلفات یا حذف مولدین 2 درصد جمعیت گله در سال در نظر گرفته شده که به ازای هر قطعه شترمرغ ماده برابر 750 هزار ریال می‌باشد و برای هر قطعه جوجه 25000 ریال در نظر گرفته شده است.
هزینه‌های سرمایه گذاری برای ساختمان و تاسیسات و تجهیزات به ازای هر قطعه شترمرغ ماده 65 میلیون ریال در نظر گرفته شده است.
استهلاک ساختمان و تاسیسات 30 سال است که با درنظر گرفتن 89 درصد از هزینه‌های سرمایه‌گذاری برای ساختمان و تاسیسات، برابر 2892500 ریال به ازای هر شترمرغ ماده و 96417 ریال به ازای هر قطعه جوجه شترمرغ محاسبه شده است.
استهلاک تجهیزات 15 سال است که با در نظر گرفتن 11 درصد ازهزینه‌های سرمایه‌گذاری برای تجهیزات، برابر 715 هزار ریال به ازای هر شترمرغ ماده و 23833 ریال به ازای هر قطعه جوجه شترمرغ محاسبه شده است.
کارمزد سرمایه در گردش برای خرید خوراک با نرخ 30 درصد بهره در سال (بازار آزاد) و نیز چهار دوره خرید خوراک درسال به ازای هرقطعه شترمرغ ماده برابر 1106024 ریال و به ازای هر قطه جوجه 36867 ریال در نظر گرفته شده است.
3 درصد هزینه‌های غیر قابل پیش‌بینی در مجموع هزینه‌ها در نظر گرفته شده است که برابر 1090928 ریال به ازای هرقطعه شترمرغ ماده بوده و به ازای هر قطعه جوجه برابر 36364 ریال محاسبه گردیده است.
حال اگر هزینه‌های فوق را برای تولید هرقطعه جوجه شترمرغ با هم جمع کنید(اعدادی که زیر آنها خط کشیده شده است) هزینه تمام شده یک قطعه جوجه درسال بدست می‌آید.
هزینه تمام شده یک قطعه جوجه در صورتی‌که تولید جوجه در مزرعه به ازای هر قطعه شترمرغ ماده 30 قطعه جوجه باشد برابر 123 هزار تومان خواهد بود (مزارع متوسط از بابت تولید).
هزینه تمام شده یک قطعه جوجه در صورتی‌که تولید جوجه در مزرعه به ازای هر قطعه شترمرغ ماده 35 قطعه جوجه باشد برابر 105 هزار تومان خواهد بود (مزارع خوب از بابت تولید).
هزینه تمام شده یک قطعه جوجه در صورتی‌که تولید جوجه در مزرعه به ازای هر قطعه شترمرغ ماده 25 قطعه جوجه باشد برابر 147 هزار تومان خواهد بود (مزارع ضعیف از نظر تولید).
هزینه تمام شده یک قطعه جوجه در صورتی‌که تولید جوجه در مزرعه به ازای هر قطعه شترمرغ ماده 20 قطعه جوجه باشد برابر 184 هزار تومان خواهد بود (مزارع خیلی ضعیف از نظر تولید).
بنابراین مشاهده میگردد که تولید جوجه به ازای هر قطعه پرنده ماده در سال می‌تواند نقش موثری را در قیمت تمام شده هر قطعه جوجه شترمرغ داشته باشد و سود آوری مزرعه را بالا ببرد. در حال حاضر حتی مزارع خیلی ضعیف نیز بدلیل قیمت کاذب جوجه در بازار از سود مناسبی برخوردارند و هزینه سوء مدیریت خود را به پرواربندان تحمیل می‌نمایند. لازم بذکر است در کشورمزارعی هستند که رکورد تولید جوجه آنها حتی از 35 قطعه جوجه در سال به ازای هر قطعه شترمرغ ماده بالاتر بوده و از مدیریت مناسبی برخوردار هستند. افزایش تولید جوجه با مدیریت فنی و بهداشتی مناسب فارم، انتخاب مولدین برتر، حذف مولدین کم بازده، رعایت سن و عمر اقتصادی پرنده، طراحی مناسب فارم و استفاده از دستگاه‌های جوجه کشی مناسب میسر است.
اگر تولید یک مزرعه متوسط را که حدود 30 قطعه جوجه شترمرغ به ازای هر قطعه پرنده ماده در سال است در نظر بگیرم، با سود متعارف 25 درصد، جوجه در بازار باید با قیمت حداکثر 151 هزار تومان عرضه گردد.
لازم به ذکر است که در این محاسبات درآمد حاصل از فروش پوکه تخم، پر مولدین و پرندگان حذفی محاسبه نشده که در کاهش هزینه‌های تولید و قیمت تمام شده جوجه موثر است. همچنین ارزش افزوده تجهیزات و تاسیسات و امکانات نیز با افزایش نرخ تورم نادیده گرفته شده است.
مزارعی که تولید آنها در حدود 20 تا 25 قطعه جوجه شترمرغ به ازای هر قطعه شترمرغ ماده در سال است در مرز خطر می‌باشند و در صورت کاهش قیمت جوجه (که در حال حاضر کاذب می‌باشد) با خطر ضرر و زیان مواجه خواهند بود. ولی در شرایط کنونی با توجه به قیمت جوجه در بازار از سود مناسب برخوردارند (حدود 30 تا 60 درصد ). بنابراین این‌گونه مزارع باید بفکر بهبود مدیریت خود باشند.
پرواربندان در خرید جوجه باید محاسبات خود را برای قیمت تمام شده هر پرنده پروای انجام داده و سپس نسبت به خرید اقدام نمایند. در غیر این صورت ممکن است با ضرر و زیان مواجه گردند. در نشریه بعدی محاسبات قیمت تمام شده هر پرنده پروار به اطلاع خوانندگان عزیز خواهد رسید.
مزاياي استفاده از كنسانتره در تغذيه شترمرغ
نزديك به 70 درصد هزينه‌هاي يك واحد پرورش شترمرغ مرتبط با هزينه‌هاي خوراك پرندگان مي‌باشد. به همين دليل است که شناخت مواد اولیه خوراک شترمرغ و تشخیص نیازهای غذایی اين پرنده و از همه مهمتر بکارگیری روش‌های درست تغذیه در پرورش اين حيوان امری اجتناب ناپذیر است، پرورش اصولی آن است که در یک واحد پرورش شترمرغ هزینه‌های نگهداری و تغذیه بایستی با میزان تولید محصولات آن متناسب باشد، از طرفی خسارات وارده در این بخش كه شامل اتلاف منابع علوفه‌ای و دانه‌اي، کاهش تولید و چه بسا تلفات وسيع به سبب دانش ناکافی در زمینه تغذیه مناسب مي‌باشد، همه ساله ضررهای زیادی را متوجه پرورش‌دهندگان شترمرغ می‌سازد. بنابراین ضروری به نظر می‌رسد که بکارگیری دست‌آوردهای جدید علمی و استفاده از دانش روز کمک شایان توجه‌ای به پرورش دهندگان می‌نماید تا حداکثر بهره‌وری را در واحدهای پرورشي خود داشته باشند.
در صنعت پرورش شترمرغ نيز كمبود اطلاعات تغذيه‌اي باعث شده تا پرورش‌دهندگان در برخي استان‌ها از كنسانتره‌ها و مكمل‌هاي دام و طيور براي پركردن اين فضاي خالي استفاده كنند و بر پايه احتياجات دام سنگين و سبك و يا مرغ بدون در نظر گرفتن احتياجات شترمرغ از اين موادمغذي استفاده نمايند كه نتيجه آن اثرات نامطلوب در توليد مولدين، عدم تامين نيازهاي غذايي متناسب با نياز توليدمثلي،كاهش باروري و تخمگذاري و كاهش كيفيت جوجه خواهد بود. در امر پرواربندي نيز اختلال در پروار، افزايش طول دوره پروار، كاهش كيفيت پوست و پر، افزايش بيماري‌هاي متابوليكي و تغذيه‌اي، و ناهمگني رشد را بدنبال خواهد داشت.
كنسانتره عبارت است از خوراکی مرکب از مواد مغذي مختلف که به مقدار و نسبت مناسب، متناسب با نيازهاي غذايي دام براي حفظ سلامتي، رشد و نگهداري و يا توليد با هم ترکیب شده و در تنظیم آن بخشي از مواد مغذی مورد نیاز دام فراهم گرديده است. در كنسانتره احتياجات پرنده به ويتامين‌ها و مواد معدني و مواد ريز مغذي مانند اسيدهاي آمينه تامين گرديده و با تركيب با دان و علوفه كليه احتياجات دام فراهم مي‌گردد.
در بحث تغذیه شترمرغ به نظر می‌رسد برای داشتن دام سالم و افزایش بهره‌وری و تولید آن استفاده از کنسانتره ضروری است، اهمیت و مزایای مصرف کنسانتره به عنوان فراهم نمودن غذای متعادل، ترکیبی و فرآوری شده که ضمن تامین بخشی از نیازهای غذایی پرنده به رفع کمبودهای مواد مغذي و نیز هضم و جذب غذا کمک می‌نماید که در زیر به برخی از مزایای آن اشاره می‌شود:
تولید براساس احتیاجات شترمرغ در نتیجه تامین نیازهای پرنده اعم از انرژی، پروتئین و مواد معدنی و ويتامينه موردنیاز پرنده
افزایش خوش‌خوراکی و بالا بردن قابلیت هضم خوراک
توليد خوراك همگن و توزيع مواد مغذي بصورت يكنواخت در خوراك كامل شترمرغ
كاهش مشكلات پرورش‌دهنده در تامين مواد غذايي بخصوص مكمل‌ها و افزودني‌هاي كم مصرف مورد نياز پرنده
بهبود وضعیت تولیدمثلی و حداكثر بهره برداي از مولدين در فصل توليدمثل
افزایش رشد روزانه و افزایش درصد گوشت نسبت به لاشه در پرندگان پرواری
کاهش دوره پرواری
تامین نیازهای شترمرغ با قیمت تمام شده مناسب‌تر
کاهش بیماری‌های متابولیکی و تغذيه‌اي
عدم نياز به تهيه اقلام ريز جيره از قبيل متيونين، لايزين، كربنات كلسيم، دي‌كلسيم فسفات، ضدقارچ، مكمل ويتاميني و معدني و ...
استفاده از نظرات كارشناسان مجرب در تامين فرمول كنستانتره و استفاده با اطمينان خاطر
کیفیت آب مصرفی
(بخش دوم)
نيترات‌ها
مقادير زیاد نيترات‌ها در آب آشاميدني موجب توسعه بيماري‌ها می‌گردند. نيترات‌ها (3NO) توسط باكتري‌هاي روده كوچك و باكتري‌هاي موجود در ظروف آب به يك ماده بسيار سمي‌تر به نام نيتريت (2NO) احياء مي‌شوند. نيترات‌ها و نيتريت‌ها اثرات يكديگر را افزايش مي‌دهند. هنگامي كه ميزان نيترات و نيتريت را در مورد يك حيوان كه تحت تأثير قرار گرفته ارزيابي مي‌كنيم علاوه بر بررسي علوفه، فعاليت باكتري‌ها در آبشخورها و مقدار آب مصرفي نيز بايد مورد توجه قرار گيرد.
سه منبع نيترات‌ها و نيتريت‌ها در آب آشاميدني عبارتند از:
٭ تراوش به درون آبي كه از ميان خاك مي‌گذرد.
٭ آلودگي آب سطحي يا تانكر بهداشتي
٭ احياء باكتري‌هاي نيترات در آبخوري‌ها
مشكل عمده نيترات، تأثير بر توليد و توليدمثل، محدود كردن ايمني، تركيب شدن با ساير منابع نيتروژني است. اگر نيترات‌ها به مقدار زياد مصرف شوند، توسط باكتري‌ها به نيتريت‌ها تبديل مي‌شوند كه به آساني جذب شده و قدرت حمل اكسيژن توسط خون را كاهش مي دهند.
مشكل نيترات ممكن است به صورت كمبود ويتامين A بروز يابد. همه جيره‌هاي شترمرغ بايد حاوي مقادير كافي ويتامين A، يد، فسفر و انرژي باشد تا پرنده بتواند با عدم تعادل مواد ناشي از وجود نيترات به حد لازم مقابله كند.
مقادير نيترات در مزارع بسيار متغيراست. معمولاً به هنگام رطوبت شديد و ناگهاني در فصل بهار مقدار نيترات‌ها در آب مزرعه بيشترين است. از بين بردن نيترات‌هاي آب مشكل و پر هزينه است زير آنها در آب حل مي‌شوند. آنیون‌هاي بازي مبدل قادرند نيترات‌هاي آب را از بين ببرند.
دامنه مقادير غير ايمني نيترات‌ها در آب بين ppm 50 تا 100 به طور قراردادي تعيين گرديده است. تأثير بارز آن روي تغذيه، باروري، رشد و سلامت در مقدار ppm 100 است. سرويس سلامت عمومي آمريكا مقدار ppm 45 نيترات را حد نهايي محدوده سالم بودن آب براي مصرف انساني تعيين كرده است.
ميكروارگانيسم‌ها
وجود برخی از پاتوژن‌ها، میکروب‌ها، موجودات ریز از قبیل ویروس‌ها،انگل‌ها، پروتوزوآها و .... در آب آشامیدنی موجب بروز عفونت می‌گردند. میکروارگانیسم‌ها از طریق آب‌های آلوده منتقل شده و می‌توانند از حیوان به حیوان منتقل شوند و اثرات آن بر روی حیوانات جوان بیشتر است. باكتري‌هاي كلي‌فرم تقريباً در همه جا يافت مي‌شوند و ممكن است در گياهان و جانوران و در خاك وجود داشته باشند. باكتري‌هاي كلي‌فرم موجود در مدفوع شامل ميكروارگانيسم‌هايي است كه به صورت طبيعي در دستگاه گوارش انسان‌ها، حيوانات و پرندگان وجود دارند. ميكروارگانيسم‌هاي مضر مي‌تواند به آساني وارد آب‌هاي مزارع روستايي كه از سطح زمین به طور صحيح حفاظت نشده‌اند گردد. ممكن است در منطقه‌اي كه پرندگان از منابع آب روستايي استفاده می‌نمایند اين ميكروارگانيسم‌ها آب را آلوده کرده باشند. در آزمايش آب باید ميزان كلي‌فرم آب در حد صفر باشد. 1 تا 8 مورد رضايت نبوده و از 9 به بالا خطرناك است. براي جلوگيري از آلودگي سطحي آب مي توان از كلرزدايي و فيلتر كردن استفاده كرد كه اين مي تواند به كاهش ميكروارگانيسم‌هاي آب كمك كند.
فراوانی میکروب‌ها در آب بستگی به pH، درجه حرارت آب، ترکیب خاک و اکسیژن محلول در آب دارد. بطوری‌که در تابستان تعداد میکروارگانیسم‌ها به حداکثر و در زمستان به حداقل می‌رسد. پس افزایش میکروارگانیسم با ازدیاد دمای محیط، رابطه مستقیم دارد. بر اثر افزایش دما، آب‌های سطحی آلوده شده و نفوذ آنها به آب‌های زیرزمینی سبب آلودگی این آب‌ها می‌شود.
اسيدتيه آب (pH)
اسيدتيه آب باعث پوسيدگي پمپ‌ها، لوله‌ها و تانك‌ها و لوازم آبرساني مي‌گردد. اسيديته آب با افزودن خاكستر بازي يا سود سوزآور خنثي مي‌شود. آب قليايي در اغلب آب‌هايي كه منشاء آنها ميكربوتات‌ها و كربوتات‌ها و هيدروكسيدها هستند بوجود مي‌آيند كه طعم قليايي هم به آب مي‌دهند. كه اين شرايط باعث افزايش و رشد باكتري‌ها مي‌شود و همچنين باعث رسوب آّب در لوله‌هاي انتقال و گرم‌كننده‌ها مي‌شود.
كلريدها
كلريدها به تنهايي نمي‌توانند مضر باشند مگر اين‌كه در مقدار بسيار زياد بيش از ppm 200 وجود داشته باشد. كلريدها با سديم تلفيق شده و نمک تشكيل مي‌شود .همچنين باعث غيرقابل شرب شدن آب زراعي در بعضي از مناطق روستايي مي‌گردد. دامنه ppm50 تا 100 كلريد مورد خوشايند دام‌ها است اما اگر آب آشاميدني انسان‌ها بيش از ppm 5 كلريد داشته باشد، قابل مصرف نيست.
فسفات
وقتي فسفات در چشمه‌هاي روستايي در مقدار فراوان وجود داشته باشد نشانه آلودگي است اگرچه به طور كلي اين مواد غيرمضر هستند ولی مي‌توانند به عنوان منبع غذايي براي باكتري‌ها محسوب گردند. وجود فسفر می‌تواند زنگ خطر براي احتمال آلودگي باكتريايي باشد.
حشره كش‌ها و علف كش‌ها
حشره كش‌ها يا علف كش‌ها مي‌توانند ازطريق پسماندهاي زهكشي برف و باران يا بصورت كاملاً اتفاقي وارد آب زيرزميني و يا آب‌هاي سطحي شوند و آب را آلوده كنند. قابل ذكر است كه منابع آبي به خصوص چاه‌های كم عمق بيشتر در معرض آلودگي ناگهاني با منبع طبيعي يا انساني قرار دارند. مثال‌هايي براي اين عناصر عبارتند از: آلومينيوم، بريليم، بر، كروم، كبالت، مس، يد، منگنز، موليبدن و روي.
باشگاه شترمرغ داران
در راستاي همكاري هر چه بيشتر ميان مزرعه داران و كارشناسان و افزايش تبادلات علمي و تجربي ميان آن ها باشگاه شترمرغ‌داران با داشتن كادري مجرب جهت ارائه خدماتي همچون:
اطلاع رساني و دعوت جهت شركت در سمينارهاي داخلي و بين المللي صنعت شترمرغ
ارسال رايگان نشريه و كتب منتشره شركت
ارائه آموزش‌هاي لازم در زمينه پرورش شترمرغ
بهره مندي از خدمات فني و مشاوره‌اي شركت
دريافت جيره‌هاي غذايي براساس دستورالعمل داخلي شركت
تامين خوراك، مكمل هاي معدني و ويتامينه، مواد افزودني و دارو با تخفيف ويژه مختص اعضاء باشگاه
اعلام زمان بندي مديريت اجرايي فارم و اعلام توصيه‌هاي لازم در اين زمينه
بازديد از مزرعه به منظور رفع مشكلات و بهبود وضعيت فارم با تخفيف ويژه اعضاء در صورت درخواست عضو
مشاوره رايگان در هنگام خريد و فروش پرنده
پاسخگويي به مشكلات فارم با اعلام در ساعات تعيين شده توسط باشگاه
محصولات
كنسانتره شترمرغ (معمولي و ويژه)
به منظور كاهش مشكلات تهيه مواد ريز مغذي جيره و نيز بهبود كيفيت دان و ميكس دقيق‌تر ريز مغذي‌ها كه در توليد گله و همگني خوراك نقش به سزايي دارد اين موسسه نسبت به تهيه كنسانتره مختص شترمرغ اقدام نموده است.
كنسانتره‌هاي توليدي در اين شركت عبارتند از:
كنسانتره پيش‌آغازين و آغازين
كنسانتره رشد، پاياني
كنسانتره نگهداري
كنسانتره توليد
مكمل
مكمل‌هاي شركت عبارتند از:
مكمل پيش‌آغازين و آغازين
مكمل رشد و نگهداري
مكمل توليد
>>
دریافت فایل
<<